12 января на 62-м году ушёл из жизни Виталий Альбертович Петухов – главный редактор Куженерской районной газеты “Заря”, горномарийский писатель, журналист.
Виталий Альбертович Петухов родился 9 февраля 1954 года в деревне Большой Сермянангер Горномарийского района Марийской АССР. После окончания историко-филологического факультета МГПИ имени Надежды Крупской с 1975 года работал в редакции Куженерской районной газеты «Заря». Прошёл творческий путь от корреспондента до главного редактора, возглавлял коллектив редакции с ноября 1983 года.
Виталий Петухов – член Союза журналистов России. Делегат VII съезда журналистов СССР, имеет звание «Заслуженный журналист РМЭ», член Союза писателей России с 1991 года.
Известен как профессиональный писатель. Автор трёх исторических романов – «Акрӓм» -1994, «Пӹсӹ пикш, тангыла янгеж» («Лук тугой и остры стрелы») – 1998, «Кучкыжвлӓ дӓ курныжвлӓ» («Соколы и коршуны») – 2006, а также шести поэтических и прозаических книг. Лауреат Государственной премии Республики Марий Эл имени Сергея Чавайна – 1998 г. Участник V, IX, X Международных конгрессов финно-угорских писателей. Отмечен медалью РМЭ «Служение народу».
Источник: Арслан
Пуры вады.
Пиш ыжӓл. Мары литература ик яргата сирӹзӹжӹм ямдыш.
Витали доно икӓнӓкӓт вӓшлиделам, но интернет гач мӓмнӓн яжо кӹл ыльы. Рокшы пын гань пышкыды лижӹ!
Виталим ӓштен, тӹдӹн шамакеш пиштӹмӹ яжо мырым колышталнем ыльы. “Имнивлӓм нӓнгеӓт” векӓт, мырын лӹмжӹ. Мырашыжы “Шктенваж” ансамбль мыра. Кышты интернетышты ти мырым моаш лиэш?
Мари серызе-влак ик эн уста йолташыштым йомдарышт. Ыле тудо шотан, волгыдо кумылан, весым пагален моштышо айдеме. Кийме верже мамык гае лийже!
Виталий Петухов со ик пӓшӓштӹ веле ылын, тӹдӹ 1975 ин пединститутым пӹтӓрен дӓ Куженер район газетӹштӹ пӓшӓлӓш тӹнгӓлӹн, тишкевен якте со тӹштӹ ылын дӓ тӹнг редактор якте шон. Тагачы мӹньӹ йори остатка гӓнӓ ужаш дӓ ыжатымы шамаквлӓм келесӓш Куженерӹш каштын тольым. Эх, вет, эдемнӓ коропышты киӓ!..Вуй сагажы сӹнзӓлыкым пиштӹмы, вет тӹдӹ курымжы со сирен. “Витали, цевер”-, маньым,- тӹньӹн лӹмет нигнамат ак мондалт”. Иргодым 10 чӓсӹн тӹдӹм церкӹштӹ вычат, а вара Куженер шӹгерлӓэшок таят лиэш. Виталий Петухов “Ӓкрӓм”, “Пӹсӹ пикш- тангыла янгеж”, “Кучкыжвлӓ дӓ курныжвлӓ” романвлӓм, шукы повестьӹм дӓ лыдышвлӓмӓт сирен. Тӹдӹ Писатель Союз Правленин, “У сем” журнал редколлегин членжӹ ылын, книгӓ издательство книгӓвлӓм лыкмаш комиссиштӓт шӹнзен, 1014 ин тӹдӹлӓн Халык Писатель лӹмӹм пумы. Колымаш виржӹм- “рак лёгких” манын сирен пуэнӹт.., но колашыжы колен шӱмжӹ шагал колтымы вир дон. Мане, пиш кого ямдымаш. Цилӓн, айыртемӹн сирӹзӹвлӓ, йӓнг вашт когон ойхыренӓ.
Самыньым колтенӓм. Тӧржӹ -2014 ин тӹдӹлӓн Халык Писатель лӹмӹм пумы.
Пуры вады.
М. А. Кастрен Ушемӹн кужы жепӓш тӓнгжӹ дӓ иквӓреш пӓшӓм ӹштӹшӹ кырык мары сирӹзӹ Витали Петуховым шотеш пиштен, ӓштен
М. Кастрен Ушемӹн вуйлатышыжы: Анне Хелттунен
Секретарьжы: Марья Лаппалайнен
Ойхы дон лым
туан йӹлмӹнӓн сек тошты,
финн-угр шамаквлӓ,
попышывлӓ сага шокшы шӱмвлӓштӹштӹ
тӹжем уштышвлӓм эртӹшӹвлӓ.
Ойхы дон лым,
пӹлгомышты цӹтӹрӹшӹ, ошы,
шӹп ылшы шӹдӹрвлӓ.
(Ракель Лиэху)
Валери Микор марлангден
M. A. Castrénin seuran pitkäaikaisen yhteistyökumppanin,
vuorimarilaisen kirjailijan Vitali Petuhovin
muistoa syvästi kunnioittaen
M. A. Castrénin seura
pj. Anne Helttunen siht. Marja Lappalainen
Suru ja lumi,
kielemme vanhimpia, ugrilaisia sanoja,
tuhansia peninkulmia kuumissa sydämissä vaeltaneita.
Suru ja lumi,
avaruuden vapisevat, valkeat,
vaikenevat tähdet.
(Rakel Liehu)
Можыч шоналташ жап шуын, молан МАРИ калыкын эн тале, ушан у:дыр- эргышт шыже карме гай шу:м чарнен шогалме дене тиде Мландым кудалтен каят?!