«Историко-литературный музей финно-угорских народов им. Валентина Колумба» (сокращенно «ИЛМ ФУН ВК») выпустил очередную книгу, подготовленную сотрудниками этого учреждения. Она представляет из себя сборник 150-ти самых популярных марийских песен 1990–2005 годов. Большинство из них являются настоящими хитами.
Как еще помнит марийская публика, «песенный взрыв» начался в 1992 году, когда впервые был организован фестиваль марийской песни. После этого он стал ежегодным. Многие из того поколения до сих пор помнят и с удовольствием поют песни «Висвис-висвис», «Таҥем-таҥем»…
В сборнике «Чоныштем — ныжыл кумылем» множество песен одной из популярнейших марийских поэтесс Альбертины Аптуллиной-Ивановой, и поэта-прозаика-драматурга Вячеслава Абукаева-Эмгака.
Автором проекта является Г.А.Козлова, сотрудница редакции журнала «Ончыко». Автор серии «Муро – мыйын илышем» – Лайд Шемйэр. В состав редколлегии входят известные люди Марий Эл: Р.М.Данилова, С.В.Каропв, С.И.Таныгин, Ю.И.Таныгин.
Обложка сборника – известного марийского художника С.И.Таныгина.
Сборник можно приобретать у издателей. в книжных магазинах, в «Марийском сувенире» и у распространителей.
Лайд Шемйэр
Поро!
Кугече-влак эртен каят, вара калык «муралтен колта».
А тиде кечылаште марла верам кучышыжат, рушла верам кучышыжат, атеистшат шып улыт.
1 Май пайрем ала-мо пеш йокрокын эрта. Да эше чодыраш пураш чареныт.
Калык Сеҥымаш пайремым пайремлаш ямдылалтеш.
Леве йӱр кӱлеш Марий мландылан. Да чон кандарыше ныжыл муро.
мемнан денат калык шып. площадьыште даже пият ок кой. ала мыняр еН ролик дене велосипед дене коштыт. ожнырак пеш весела иле. http://www.rusprofile.ru/id/6080781
Поро лийже!
Пеш сай увер! Тау тендан тыршымыланда да у мурпогын книгам лукмыланда!
Марий муро мыйынат йоча жап годсек шӱмыштем. Ӱмаште Пеледыш пайремыште «Муро пыжаш — чоныштем» марий муро 1950-1980-ше ийласе» налме книгаланда тауштем, тушто ятыр рвезе пагыт гыч сылне муро-влак моткоч куандарышт.
Мыйын шонымаште, тиде кечылаште олаште веле калыклан йокрок, а ме, ялыште нӧшмым идаш, тӱрлӧ озымым шындаш йыраҥым ямдылена, теве йӱржат лийшаш тиде кечылаште. А эр гыч кас марте шуко пошкудо кудвечыла гыч Марий Эл радио муро-влакым йоҥгалтара да кумылым нӧлта, садлан ме пурак ден мардежымат огына шиж.
Теҥгече тошто марийым ӱжын мочаш пуртенна, а эрдене ӱстелыш мелна да моло чесым погена да Кугече волгыдо пайремыште сортам чӱктен, кугезынам шарналтен пелештена да илышыштына йӧным ыштен шогышт манын йодына.
А Сеҥымаш кече — тиде шоҥгырак еҥ-влаклан ойгакан пайрем, шуко еш гыч родо тукымышт сар гыч шочмо кундемышке пӧртылын огытыл, ӱмырышт кӱрылтын, лугыч лийын. Кызыт самырык тукым шукынжо нимомат ынешт пале кузе ожно сар жап годым нужнан, шужен, ярнен, ӱнарым чаманыде тыршеныт тиде Сеҥымаш кечым вашкерак вучен шукташлан.
Толшаш 9-ше май кечын адакат авам Йыван изажым шарнала да кумылжо йылт вола, чот шортын колта. Кызыт марте нигушто, нимогай архивыште возымо уке, кушто тоеныт сар годым Йыван тӱчӱ салтакым.
Нелеш ида нал.
КУГЕЧЕ пайрем дене!
Те, шӱвырзын уныкаже, пеш чын марий улыда. Эреак кугешнен лудам тендан возымашдам. Чынжымак, рвезе-влак эртыше ий-влакын кочылыкыштым огыт пале да Сеҥымаш кечым ик могырчын — официальный пайремла веле ужыт.
А тӱрлӧ окмак-влакын возымыштым идат уж, нуно мемнам огытат умыло да умылымыштат ок шу, тек могырчын аҥыра пийла оптен шинчат.
Тауштем, Чулым, тыят мари сандалыкыште поро кумыл да чон шижмаш ден раш возен куандарет.
Таза да виян лий!